Ermeni Soy-Kirimi ? Apolitik bir Yazi

Universite yillarimdan beri apolitik olarak tanindim. Tipik bir X kusagi olabilirim, herhangi bir biz olarak taraf olmayi sevmiyorum ve  toplu olarak yapilan her turlu harekette var olmamayi seciyorum. Ancak topluluklarin fark yaratabildiginin farkindayim, birey olarak da ancak baskalarini ikna edip kendi inandigina inandirirsan istedigin degisimi yapabiliyorsun. Aslinda bu cok dogal, degisimi birey olarak kendinde arzulamiyorsun ki, cevrenin degismesini istiyorsun ve bu cevreyi bir suru ortak paylastigi icin, onlari da, en azindan ikna edebildiklerini de arkana alman gerek ki, degisim ortak yasanabilsin ve ortak cevreniz degissin.
Al Jazeera 11-18 Ocak arasinda Suzanne Khardalian'in Anneannemin dogmeleri adli belgeseli yayinladi. Belgesel, Suzanne'in anneannesinin ve o donemdeki diger cocuk/kadinlarin yasadiklarini sorgulamasini isliyor. Anlatilanlarin hic birinin gercekligi ile ilgili suphem yok, filmin aktardigi 1910'larda bir cok Ermeni cocuk-kadin bolgedeki turk kurt arap erkege zoraki gelin gidiyor ve bazilari dogurduklari cocuklarla, din/isim degistirip o bolgede kaliyorlar, digerleri zaman gecirip uygun zamanda kaciyor ve bir cogu da ailesinden kulturulden kopuk yaban ellerde oluyor. Ayni donemde, Ocak ayinda, Al Jazeera'da yine Ermeniler ile ilgili bir belgesel daha gosteriliyordu.

29 Ocak 2011'de Fransiz Ulusal Meclisi tarafından kabul edilerek 29 Ocak 2001'de yürürlülüğe giren  Ermeni soykırım yasası, sunu diyor, Fransa 1915'teki Ermeni soykirimini resmen tanir.

Belgesellerin yayinlanmasi, yasanin onaylanmasi zamanlamalari cok yakin birbirine,  eminim benim maruz kalmadigim bir cok benzeri film/konusma/yazi da yayinlanmistir. Sonucta Ermeni'ler icin gerceklesen bu basari ancak dunyanin her yerinde  toplu olarak gosterdikleri dilbirliginin sonucunda gerceklesti. 

ve evet benim gibi dusunen ve yasayanlar ile boyle bir sey gerceklesemezdi. 

Soykirim'in tanimi :

 

Soykirimin 1948’de Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Engellenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nde (SSECS) hukuksal bir tanımı bulunmaktadır. Sözleşmenin 2. maddesi soykırımı “ulusal, etnik, ırksal ve dinsel bir grubun bütününün ya da bir bölümünün yok edilmesi niyetiyle girişilen şu hareketlerden herhangi biridir: grubun üyelerinin öldürülmesi; grubun üyelerine ciddi bedensel ya da zihinsel hasar verilmesi; grubun yaşam koşullarının bunun grubun bütününe ya da bir kısmına getireceği fiziksel yıkım hesaplanarak kasti olarak bozulması; grup içinde doğumları engelleyecek yöntemlerin uygulanması; [ve] çocukların zorla bir gruptan alınıp bir diğerine verilmesi.” şeklinde tanımlar.1

Benim anlamadigim peki asagidaki halklar  neden sessizler, ya da neden onlarin sesi duyulmuyor? Neden onlar icin "biz" olunmuyor? Neden bazi halklar daha sessiz, daha sesi duyulmaya az deger?

1) Libya da 1929-1935 olanlar neden bir soykirim olarak gundeme gelmiyor? - 2008 yilinda Berlusconi resmi olarak Libya'dan ozur diledi, ve 5 milyar usd paket vereceklerini acikladi. Ama soykirimla ilgili bir laf gundeme gelmedi.

2) Almanlarin Namibia (Herero ve Namaqua)'da 1904-1908 arasinda yaptiklari eylemlerin sonucu yaklasik 100 000 Herero'lu ve 10 000 Namaqua'li  oldu ve 1985'te Birlesmis Milletler tarafindan soykirim olarak resmi olarak tanindi, 2004'te Almanya'dan ilk resmi ozur geldi ve su an yilda 14 milyon dolar ozur paketi odeniyor. Ama bu konuyu neden neredeyse hic duymuyoruz, film kitap yazilmiyor ? (acikcasi ben hic duymadim)

3) Ingilizlerin Kenya'da 1950'lerde 300 000 Kikuyu'yu oldurmesi neden soykirim olarak gundeme gelmiyor.

4) 1885-1908  yillari arasinda Belcika Congo'sunun nufusu yaklasik 10 000 000 kisi azaldi. Kral Leopold onderliginde yapilanlar (kotalarini dolduramayan iscilerin ellerinin kesilmesi gibi) korku filmi gibi. Ve anladigim kadari ile yapilanlar soykirim olarak kabul edilmiyor ve kimse kimseden ozur dilememis. Neden bu konuda ses yok?

5) 1937 yilinda Nanking'de Japon askerleri tarafindan yaklasik 200 000 Cin sivilinin olumu (20 000 - 80 000 cocuk ve kadin tecavuzu) ile sonuclanan  katliam icin 1995'de Japon basbakani resmi olarak ozur dilese de, 2007 yilinda hala politik bazi partiler katliami tanimadiklarini soyleyerek imza topluyorlardi. Cinliler neden bu konuda daha fazla ses cikarmiyor?

6) 1995 yilinda Bosna'da Avrupa'nin gobeginde olan katliamlara sirasinda kimse mudahale etmedi?

7) Ingilizler tarafinda Tazmanya'daki  yerli halkin (Parlevar) katledilmesi neden yaygin olarak soykirim olarak anilmiyor. Sonucta bir tane bile Parlevar yok gunumuzde. 1997  yilinda Tazmanya parlemanto su resmi ozur diliyor, 2006 yilinda ise ozur paketi olarak kabul ettigi 40 adet Parlevar soyundan gelen kisiye 5 milyon dolar vermeyi kabul ediyor.

8) Endonezya hukemeti tarafindan Bati Papau daki yerli halka sistematik soykirim yapildigi soyleniyor 1963 lerden gunumuze ama global bir aksiyon alma, tanima ya da bilgilendirme yok , neden?

9) Yine 1975-1999 arasinda Endonezya Dogu Timur'daydi (portekizlerin kolonisini birakmasindan hemen sonra Endonezya girdi) ve bu sirada yaklasik 100 000 kisinin olduruldugu soyleniyor, bu konuda neden yaygin bir  bilgilendirme yok. 

10) 1975-1979 arasinda Kambocya'li muslumanlarin (Cham) yaklasik 500 000 kisinin, Khmer Rouge yonetimi tarafindan katledilmesini kacimiz duyduk, duymadiysak neden duymadik, kulaklarimiz tikali oldugundan mi yeterince haber olmadigindan mi?

son olarak da Rwanda daki katliam ve soykirimlardan dolayli olarak Belcika'lilari sorumlu buluyorum ve bu konuya hic deginilmemesini de dogal bulmuyorum. Hutu ve Tutsi'leri iki ayri irk olarak tanimlayan ve irklari farkli gorevlere getirenler onlar. 

Yine anlamadigimin ne oldugunu soyleyeyim, neden bazi katliam/soykirimlar, sayilarindan bagimsiz, digerlerinden daha fazla ses getiriyor ve taniniyor.